Δέκα ψέματα που δεν πρέπει να λέμε στον γιατρό μας.

Δέκα ψέματα που δεν πρέπει να λέμε στον γιατρό μας.


Όσο σημαντικό είναι ο γιατρός να είναι ειλικρινής μαζί μας, τόσο σημαντικό είναι να είμαστε και εμείς ειλικρινείς μαζί του.

Γι΄αυτό το λόγο είναι σημαντικό να μην αποκρύπτουμε πληροφορίες όπως:

1) Για το οικογενειακό ιστορικό:  Ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει πληροφορίες που αφορούν το οικογενειακό μας ιστορικό για να κάνει ακριβή διάγνωση της νόσου ή να προβλέψει τυχόν άλλες επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν στην υγεία μας.

2) Για τις καθημερινές μας συνήθειες:  Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο γιατρός μας είναι εκεί για να μας βοηθήσει στο να ανακτήσουμε την χαμένη μας υγεία και όχι για να μας κρίνει. Καθημερινές συνήθειες που ακολουθούμε μπορεί να έχουν σχέση με τον τρόπο που λαμβάνουμε τα φάρμακα ή με τον τρόπο που αυτοδιαχειριζόμαστε την ασθένεια.

3) Για την ποσότητα του αλκοόλ που καταναλώνουμε:   Η απόκρυψη ή η υποβάθμιση της ποσότητας που καταναλώνουμε μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα συμπεράσματα.

4) Για τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζουμε:  Το κάπνισμα σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες μπορεί να επηρεάσει το χρόνο και τον τρόπο ανάρρωσης. Επίσης, ο γιατρός μπορεί να μας βοηθήσει να αποβάλλουμε  αυτή την ανθυγιεινή συνήθεια.

5) Για τις διατροφικές μας συνήθειες:  Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία μας, τόσο ως προς την ανάρρωση, όσο και ως προς την πρόληψη συμπτωμάτων και ασθενειών.

6) Για τη συχνότητα που ασκούμαστε:  Η άσκηση είναι πολύ σημαντική, ιδίως για τους ανθρώπους που κάνουν καθιστική ζωή και μπορεί συνδυαστικά με τη σωστή διατροφή να συμβάλλει στην πρόληψη της παχυσαρκίας και γενικότερα μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη ψυχική υγεία και ευεξία.

7) Για τις σεξουαλικές σας σχέσεις:  Αν υπάρχει υποψία για κάποια ασθένεια που είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενη, είναι σημαντικό να ενημερώσουμε το γιατρό μας, κυρίως σε περιπτώσεις που μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση.

8) Για τη χρήση ναρκωτικών ουσιών:  Η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών μπορεί να προκαλέσει αλληλεπίδραση με τα φάρμακα που μπορεί να προτείνει ο γιατρός,γι΄ αυτό θα πρέπει να τον ενημερώσετε με ειλικρίνεια. Επίσης, ο γιατρός μπορεί να γίνει αρωγός μας στην προσπάθεια διακοπής αυτής της επικίνδυνης και αυτοκαταστροφικής συνήθειας.

9) Για την κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής: Ο γιατρός θα πρέπει να γνωρίζει οτιδήποτε καταναλώνετε αναφορικά με συμπληρώματα διατροφής γιατί μπορεί να έχουν κάποια αλληλεπίδραση με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνεται και να οδηγήσει σε επικίνδυνες παρενέργειες.

10) Για την παράλειψη δόσεων ή τη μη τήρηση των προβλεπόμενων φαρμακευτικών οδηγιών:  Θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό, αν παραλείπετε δόσεις του φαρμάκου και κυρίως για το λόγο που το κάνετε αυτό, μπορεί για παράδειγμα να φοβάστε τις παρενέργειες. Είναι σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σας για το λόγο διακοπής της θεραπείας, ώστε να μπορέσετε από κοινού να βρείτε το τρόπο που ταιριάζει στην καθημερινότητά σας και στον τρόπο ζωή σας.

Συγγραφέας: Δρ. Έφη Σίμου

Ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας και τα Δικαιώματα του Ασθενούς

Ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας και τα Δικαιώματα του Ασθενούς

Ο νόμος 3418/2005, «Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας», (ΦΕΚ 287, 28 Νοεμβρίου 2005) στο κεφάλαιο Γ’ και στο άρθρο 8 καθορίζει την ιατρική ως σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού. Ο ιατρός πρέπει να συμπεριφέρεται στον ασθενή με τρόπο που να αρμόζει στην επιστήμη του και την αποστολή του λειτουργήματός του. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναπτύσσονται σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού ανάμεσα στον ιατρό και στον ασθενή. Οφείλει να ακούει τους ασθενείς του, να τους συμπεριφέρεται με σεβασμό και κατανόηση. Ο σεβασμός αυτός πηγάζει από την μη παρέμβαση του ιατρού στην προσωπική και οικογενειακή ζωή του ασθενή, παρά μόνο στο μέτρο που απαιτείται για την αποτελεσματική προσφορά των ιατρικών υπηρεσιών, αλλά και από την αποδοχή των θρησκευτικών, φιλοσοφικών, ηθικών ή πολιτικών απόψεων και αντιλήψεων του ασθενούς.

Επίσης, όταν ο γιατρός, μετά το πέρας των καθηκόντων του, παραδίδει τη φροντίδα του ασθενούς σε άλλο συνάδερφό του, οφείλει να διασφαλίσει ότι η διαδικασία γίνεται αποτελεσματικά μετά από ακριβή και σαφή ενημέρωση σχετικά με την κατάσταση και τις ανάγκες του ασθενούς καθώς και τις υπάρχουσες εκκρεμότητες.

Ακόμη ο ιατρός δεν πρέπει να εκμεταλλεύεται την εμπιστοσύνη του ασθενή και να χρησιμοποιεί τη θέση του για να ασκεί οικονομικές ή άλλες πιέσεις, να αποκαλύπτει εμπιστευτικές πληροφορίες ή να παραπέμπει τους ασθενείς σε εξετάσεις οι οποίες δεν είναι προς το συμφέρον του ασθενή. Επιπρόσθετα ο ιατρός είναι υποχρεωμένος να διευκολύνει τη συγκρότηση ιατρικού συμβουλίου όταν το ζητούν ο ασθενής ή οικείοι του.

Στο άρθρο 9 του ιδίου νόμου καθορίζονται οι υποχρεώσεις του ιατρού προς τον ασθενή. Πιο συγκεκριμένα στην κορυφή των προτεραιοτήτων τίθεται η προστασία της υγείας του ασθενή και για αυτόν τον λόγο ο ιατρός δεν μπορεί να αρνείται την προσφορά των υπηρεσιών του για λόγους άσχετους με την επιστημονική του επάρκεια, αλλά και οφείλει να παρέχει τις υπηρεσίες του για την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών ανεξάρτητα από την ειδικότητά του ακόμα και όταν δεν υπάρχουν τα κατάλληλα μέσα για την άσκηση της ιατρικής εξαντλώντας, κάτω από τις δεδομένες συνθήκες, δυνατότητες σύμφωνα πάντα με τις επιταγές της ιατρικής επιστήμης.
Βέβαια μπορεί να διακόψει την παροχή των προσφερόμενων υπηρεσιών για λόγους προσωπικούς ή επιστημονικούς και εφόσον δεν τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η υγεία ή η ζωή του ασθενούς. Φυσικά αν του ζητηθεί όχι μόνο μπορεί, αλλά και οφείλει να υποδείξει άλλο συνάδελφο του για την αναπλήρωσή του. Στο ίδιο άρθρο ορίζεται ότι ο ιατρός οφείλει να προσφέρει τις ιατρικές του υπηρεσίες έστω και χωρίς αμοιβή ή αποζημίωση σε κάθε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή μαζικής καταστροφής.

Στο άρθρο 10 διατυπώνεται η υποχρέωση του γιατρού για συνεχιζόμενη εκπαίδευση, διεπιστημονικότητα και επαγγελματική συνεργασία. Η άσκηση της ιατρικής γίνεται σύμφωνα με τους γενικά παραδεκτούς κανόνες της ιατρικής επιστήμης. Ο γιατρός έχει υποχρέωση συνεχιζόμενης δια βίου εκπαίδευσης και ενημέρωσης σχετικά με τις εξελίξεις της ιατρικής επιστήμης και της ειδικότητάς του. Η υποχρέωση αυτή επεκτείνεται όχι μόνο στις γνώσεις, αλλά και στις κλινικές δεξιότητες και τις ικανότητες συνεργασίας στο πλαίσιο της κάθε διεπιστημονικής ή μη ομάδας. Συνακόλουθα, ο γιατρός οφείλει να αναγνωρίζει τα όρια των επαγγελματικών του ικανοτήτων και να συμβουλεύεται τους συναδέλφους του.

Στο άρθρο 11 του ίδιου νόμου καθορίζεται η υποχρέωση ενημέρωσης που έχει ο ιατρός απέναντι στον ασθενή.

Πιο συγκεκριμένα καθορίζεται ότι:

Ο ιατρός έχει καθήκον αληθείας προς τον ασθενή. Αυτό σημαίνει ότι ο ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται πλήρως και κατανοητά από τον ιατρό για την πραγματική κατάσταση της υγείας του ώστε να μπορεί να σχηματίζει πλήρη εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων και συνεπειών της κατάστασής του και να προχωρεί ανάλογα στη λήψη αποφάσεων. Επίσης, ο ιατρός οφείλει να σέβεται την επιθυμία των ατόμων τα οποία επιλέγουν να μην ενημερωθούν.

Στις περιπτώσεις αυτές, δίνει ο νόμος το δικαίωμα στον ασθενή να ζητήσει από τον ιατρό να ενημερώσει αποκλειστικά άλλο ή άλλα πρόσωπα, που ο ίδιος θα υποδείξει, για την κατάσταση της υγείας του. Στην περίπτωση που τα πρόσωπα δεν έχουν την ικανότητα να συναινέσουν για την εκτέλεση ιατρικής πράξης, ο ιατρός τα ενημερώνει στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό. Ενημερώνει επίσης τα τρίτα πρόσωπα που έχουν την εξουσία να συναινέσουν για την εκτέλεση της πράξεις αυτής με βάση τα όσα ορίζονται ακολούθως στο άρθρο 12 με τίτλο “Συναίνεση του ενημερωμένου ασθενή”. Πιο συγκεκριμένα:

Ο ιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης χωρίς την προηγούμενη συναίνεση του ασθενή.

Προϋπόθεση για την έγκυρη συναίνεση του ασθενή είναι να παρέχεται μετά από πλήρη, σαφή και κατανοητή ενημέρωση και ο ασθενής να έχει την ικανότητα για συναίνεση. Σε περίπτωση ανήλικου, η συναίνεση δίνεται από αυτούς που ασκούν την γονική μέριμνα ή έχουν την επιμέλειά του. Λαμβάνεται βέβαια και η γνώμη του ανήλικου, όταν αυτός έχει την ηλικιακή, πνευματική και συναισθηματική ωριμότητα να κατανοήσει την κατάσταση της υγείας του, αλλά και το περιεχόμενο της ιατρικής πράξεις και τις συνέπειες ή τα αποτελέσματα ή τους κινδύνους της πράξης αυτής.

Αν ο ασθενής δε διαθέτει ικανότητα συναίνεσης, η συναίνεση για την εκτέλεση ιατρικής πράξης δίνεται από το δικαστικό συμπαραστάτη εφόσον αυτός έχει ορισθεί. Αν δεν υπάρχει δικαστικός συμπαραστάτης η συναίνεση δίνεται από τους οικείους του ασθενή. Σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαία η εκούσια συμμετοχή, σύμπραξη και συνεργασία του ασθενή και κυρίως εκείνου του ασθενή που κατανοεί την κατάσταση της υγείας του, το περιεχόμενο της ιατρικής πράξης, τους κινδύνους, τις συνέπειες και τα αποτελέσματα της πράξης αυτής. Η συναίνεση πρέπει να μην έρχεται σε σύγκρουση με τα χρηστά ήθη και να μην είναι αποτέλεσμα πλάνης, απάτης ή απειλής και να καλύπτει πλήρως την ιατρική πράξη.

Κατ’ εξαίρεση ο νόμος ορίζει ότι δεν απαιτείται συναίνεση στις επείγουσες περιπτώσεις που συντρέχει άμεση, απόλυτη και κατεπείγουσα ανάγκη παροχής ιατρικής φροντίδας, στην περίπτωση απόπειρας αυτοκτονίας και στις περιπτώσεις που πρέπει να αποτραπεί ο κίνδυνος για τη ζωή ή την υγεία του ασθενή.

Συνεπώς, είναι εμφανής η σημασία που δίνει ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας στην ουσία της άσκησης του λειτουργήματος του ιατρού, καθώς και στην παροχή των υπηρεσιών του με γνώμονα πάντα το σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη και προσωπικότητα.

Πηγή: Νόμος 3418/2005, ΦΕΚ 287, 28 Νοεμβρίου 2005, «Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας».

Η Ευρωπαϊκή Χάρτα Δικαιωμάτων των Ασθενών

Η Ευρωπαϊκή Χάρτα Δικαιωμάτων των Ασθενών

 

Η Ευρωπαϊκή Χάρτα Δικαιωμάτων των ασθενών διακηρύσσει 14 δικαιώματα ασθενών τα οποία έχουν ως στόχο να εγγυηθούν «υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας» και να εξασφαλίσουν την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών που παρέχονται από τους φορείς υγείας στην Ευρώπη. Τα 14 δικαιώματα αποτελούν τη βάση των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων που θα πρέπει να αναγνωρίζονται και να είναι σεβαστά σε κάθε χώρα. Σχετίζονται με υποχρεώσεις που θα πρέπει να αναλάβουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην παροχή υπηρεσιών υγείας.

Συγκεκριμένα τα δικαιώματα:

1. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να απολαμβάνουν την παροχή των κατάλληλων υπηρεσιών προκειμένου να εμποδίσουν την εμφάνιση μίας ασθένειας.

2. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα της πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας που αντιστοιχούν στις ανάγκες τους. Οι υπηρεσίες υγείας πρέπει να εξασφαλίζουν πρόσβαση σε όλους χωρίς διακρίσεις ως προς την οικονομική κατάσταση, τον τόπο κατοικίας, το είδος της ασθένειας ή το χρόνο πρόσβασης στις υπηρεσίες.

3. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα της πρόσβασης σε κάθε είδος πληροφορίας σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους, τις υπηρεσίες υγείας και τον τρόπο να τις χρησιμοποιήσουν καθώς επίσης και σε κάθε πληροφορία που είναι διαθέσιμη κατόπιν έρευνας και τεχνολογικής καινοτομίας.

4. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΓΚΑΤΑΘΕΣΗΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε κάθε είδος πληροφορίας ώστε να μπορούν να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων που αφορούν στην υγεία τους. Η πληροφόρηση πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για κάθε θεραπεία και διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής σε επιστημονικά ερευνητικά προγράμματα.

5. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να επιλέγει ελεύθερα ανάμεσα στις διάφορες θεραπευτικές διαδικασίες και στους ειδικούς των υπηρεσιών υγείας κατόπιν επαρκούς πληροφόρησης.

6. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΕΧΕΜΥΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να παραμένουν εμπιστευτικά τα προσωπικά τους δεδομένα συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων που αφορούν στην κατάσταση της υγείας τους και στις σχετικές διαγνωστικές ή θεραπευτικές διαδικασίες καθώς επίσης και στην προστασία του ιδιωτικού χαρακτήρα των διαγνωστικών εξετάσεων, των επισκέψεων σε ειδικούς και των ιατρικών/χειρουργικών πράξεων γενικά.

7. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν την απαιτούμενη θεραπευτική αγωγή σε σύντομο και προκαθορισμένο χρονικό διάστημα. Το δικαίωμα αυτό αφορά σε κάθε φάση της θεραπείας.

8. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΤΗΡΗΣΗΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας υψηλής ποιότητας τόσο ως προς την εξειδίκευση, όσο και ως προς την τήρηση συγκεκριμένων προδιαγραφών.

9. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να είναι απαλλαγμένοι από ζημία που οφείλεται στη φτωχή λειτουργία των υπηρεσιών υγείας, σε λανθασμένες ιατρικές πράξεις και σφάλματα. Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες και θεραπείες που να διατηρούν υψηλές προδιαγραφές στον τομέα της ασφάλειας.

10. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ

Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε καινοτόμες διαδικασίες συμπεριλαμβανομένων των διαγνωστικών διαδικασιών σύμφωνα με διεθνείς προδιαγραφές ανεξάρτητα από οικονομικούς παράγοντες.

11. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΠΕΡΙΤΤΗΣ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΝΟΥ

Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αποφεύγει όσο το δυνατόν περισσότερο τον πόνο και την ταλαιπωρία σε κάθε φάση της ασθένειάς του.

12. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να λαμβάνει διαγνωστικές ή θεραπευτικές υπηρεσίες προγραμματισμένες ώστε να ταιριάζουν όσο το δυνατόν περισσότερο στις προσωπικές του ανάγκες.

13. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ

Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να παραπονείται σε περίπτωση που έχει υποστεί ζημία καθώς και να λαμβάνει απάντηση ή άλλου είδους ανατροφοδότηση στα παράπονά του.

14. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ

Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να λαμβάνει ικανοποιητική αποζημίωση εντός λογικού χρονικού διαστήματος σε περίπτωση που έχει υποστεί φυσική, ηθική ή ψυχολογική βλάβη ως αποτέλεσμα κάποιας θεραπείας στο πλαίσιο των υπηρεσιών υγείας.

Τι θα με βοηθήσει να πάρω την απόφαση;

Τι θα με βοηθήσει να πάρω την απόφαση;


Ξεκινήστε συγκεντρώνοντας πληροφορίες.

Το πρώτο βήμα στη λήψη μιας ενημερωμένης ιατρικής απόφασης είναι να κατανοήσει πλήρως ο ασθενής το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει. Στο πλαίσιο αυτό ο ασθενής θα πρέπει να ζητά από το γιατρό του να του εξηγήσει την ειδική διάγνωση και τα αποτελέσματα των διαγνωστικών εξετάσεων σε γλώσσα απλή και κατανοητή, καθώς και να απαντήσει στα ερωτήματά του που σχετίζονται με τη διάγνωση και τη θεραπεία. Σε περίπτωση που ο ασθενής έχει διαγνωστεί με μια σοβαρή ασθένεια καλό θα ήταν να αναζητήσει μια δεύτερη γνώμη.

Πολλές φορές οι διαγνώσεις των γιατρών είναι επηρεασμένες από την εξειδίκευση τους, την εμπειρία, τις προτιμήσεις, αλλά και τις προκαταλήψεις τους. Λαμβάνοντας διαφορετικές γνώμες ειδικών ο ασθενής θα μπορέσει να δει διαφορετικές απόψεις του προβλήματος και να ζυγίσει τα θετικά και τα αρνητικά της προτεινόμενης θεραπείας και παρέμβασης.

Κατανοήστε τις επιλογές θεραπείας.

Σε έναν ιδανικό κόσμο ο γιατρός θα μπορούσε να παρουσιάσει στους ασθενείς μια ολοκληρωμένη λίστα με θεραπευτικές επιλογές που θα ήταν κατάλληλες για το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει. Δυστυχώς, αυτό συμβαίνει σπάνια, αλλά είναι σημαντικό για τον ασθενή να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη διαδικασία της ιατρικής λήψης απόφασης. Λαμβάνοντας μια επιπλέον ιατρική άποψη- γνωμάτευση, μπορεί να τον βοηθήσει να αποφασίσει ποια είναι η πιο κατάλληλη για την περίπτωσή, αλλά και να αυτο-εκπαιδευτεί αναφορικά με τα οφέλη, αλλά και τους κινδύνους της κάθε επιλογής και κατά συνέπεια την τήρηση του προτεινόμενου θεραπευτικού σχήματος.

Αξιολογήστε με προσοχή τις εναλλακτικές.

Όταν συγκεντρωθούν οι πληροφορίες και έχουν κατανοηθεί πλήρως οι επιλογές, ο ασθενής θα πρέπει να κάνει κριτική ανάλυση των δεδομένων και να αξιολογήσει την κάθε επιλογή. Μια επιλογή θα ήταν η δημιουργία μιας λίστας με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και η εκτίμηση της κατάστασης. Βέβαια θα ήταν πιο αποτελεσματικό η λήψη μιας ενημερωμένης απόφασης να αποτελεί αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ γιατρού και ασθενούς. Δεν υπάρχει μια σωστή θεραπεία για κάθε πρόβλημα υγείας, αλλά πολλές φορές θα πρέπει να αναζητείται μια ολοκληρωμένη θεώρηση, τόσο των πληροφοριών που συγκεντρώθηκαν, αλλά και ένας συνδυασμός των προσωπικών στόχων, καθημερινών συνηθειών και τρόπου ζωής του ασθενούς.

Συγγραφέας: Δρ. Έφη Σίμου

Τι ερωτήσεις να κάνω στον γιατρό μου για τη θεραπεία;

Τι ερωτήσεις να κάνω στον γιατρό μου για τη θεραπεία;

 

Η διατύπωση ερωτήσεων στο γιατρό μπορεί να οδηγήσει στην επίλυση των αποριών του ασθενούς, αλλά και στην παροχή πληροφοριών για την κατάσταση της υγείας του και τελικά στη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας. Η επικοινωνία με το γιατρό συμβάλλει στη σύναψη σχέσεων εμπιστοσύνης και οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα, ποιότητας, ασφάλειας και ικανοποίησης. Ο ρόλος του ασθενούς σε αυτή τη διαδικασία είναι σημαντικός και πολύ σημαντική επίσης είναι η ενεργός συμμετοχή του στη διαδικασία λήψης απόφασης για το θεραπευτικό του πλάνο. Για το λόγο αυτό καλό θα ήταν ο ασθενής να προσέρχεται προετοιμασμένος στο ιατρικό ραντεβού.

Στη συνέχεια μπορείτε να βρείτε κάποιες ερωτήσεις που μπορεί να κάνετε στο γιατρό σας ανάλογα με το πρόβλημα που σας απασχολεί:

Ερωτήσεις για τη θεραπεία

  • Ποιες είναι οι επιλογές θεραπείας;
  • Ποια τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε μίας από αυτές τις επιλογές;
  • Πόσο θα διαρκέσει η θεραπεία;
  • Πόσο θα κοστίσει;
  • Ποια θεραπεία είναι πιο κοινά εφαρμοσμένη για την ασθένεια ή την κατάστασή μου;
  • Τι παρενέργειες θα πρέπει να περιμένω;
  • Ποια οφέλη και ποιοι κίνδυνοι συνδέονται με τη θεραπεία μου;
  • Τι θα συμβεί αν δεν ακολουθήσω κάποια θεραπεία;
  • Πόσο γρήγορα θα πρέπει να ξεκινήσω τη θεραπεία;
  • Τι θα συμβεί αν καθυστερήσω τη θεραπεία;
  • Υπάρχει κάτι που θα πρέπει να αποφεύγω κατά τη διάρκεια της θεραπείας;

Τι θα κάνω αν αισθανθώ χειρότερα;

  • Πώς θα γνωρίζω αν η αγωγή έχει αποτέλεσμα;
  • Πόσο αποτελεσματική είναι αυτή η θεραπεία;
  • Πόσο καιρό θα πρέπει να ακολουθήσω αυτή τη θεραπεία;
  • Τι θα πρέπει να κάνω αν παραλείψω κάποια δόση;
  • Θα επηρεαστεί η προσωπική ή η επαγγελματική μου ζωή από τη θεραπεία;
  • Ποια είναι η βραχυπρόθεσμη και ποια η μακροπρόθεσμη πρόγνωση για τη ζωή μου;

Ερωτήσεις για τα φάρμακα

  • Γιατί χρειάζομαι αυτό το φάρμακο;
  • Υπάρχει γενόσημο φάρμακο για την ασθένεια ή την κατάστασή μου;
  • Για πόσο καιρό θα χρειαστεί να παίρνω αυτό το φάρμακο;
  • Υπάρχουν παρενέργειες από τη λήψη του φαρμάκου;
  • Τι πρέπει να κάνω σε περίπτωση που αισθανθώ τις παρενέργειες;
  • Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να με βοηθήσουν, αλλά χωρίς παρενέργειες;
  • Τι θα συμβεί αν δεν λάβω το φάρμακό μου; Θα χειροτερέψει η κατάστασή μου;
  • Πότε θα πρέπει να λαμβάνω το φάρμακό μου, πριν ή μετά το φαγητό;
  • Αλληλεπιδρούν τα φάρμακα της θεραπείας με τα άλλα φάρμακα που λαμβάνω, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών, των φυτικών φαρμάκων ή άλλων φαρμάκων;
  • Επιτρέπεται η κατανάλωση αλκοόλ με τα φάρμακα αυτά;
  • Τι πρέπει να κάνω σε περίπτωση που παραλείψω κάποια δόση;
  • Μπορώ να λαμβάνω το φάρμακο αυτό σε περίπτωση εγκυμοσύνης;
  • Πόσο κοστίζει η συγκεκριμένη θεραπεία;

Ερωτήσεις για το ενδεχόμενο μιας χειρουργικής επέμβασης.

  • Για ποιο λόγο χρειάζομαι χειρουργείο;
  • Ποια χειρουργική διαδικασία προτείνετε;
  • Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να γίνει αυτή η επέμβαση;
  • Πόσο θα κοστίσει;
  • Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της εγχείρησης;
  • Ποια τα μειονεκτήματα της εγχείρησης;
  • Τι θα συμβεί αν δεν κάνω την εγχείρηση;
  • Που μπορώ να πάρω μια δεύτερη γνώμη;
  • Τι είδους αναισθησία θα χρησιμοποιηθεί;
  • Πόσο καιρό θα χρειαστώ για να συνέλθω;
  • Πόσο καιρό θα χρειαστεί να νοσηλευθώ;

Συγγραφέας: Δρ. Έφη Σίμου

Τι ερωτήσεις να κάνω στον γιατρό μου για την ασθένεια και τη διάγνωση;

Τι ερωτήσεις να κάνω στον γιατρό μου για την ασθένεια και τη διάγνωση;


Η διατύπωση ερωτήσεων στο γιατρό μπορεί να οδηγήσει στην επίλυση των αποριών του ασθενούς, αλλά και στην παροχή πληροφοριών για την κατάσταση της υγείας του και τελικά στη βελτίωση της παρεχόμενης φροντίδας. Η επικοινωνία με το γιατρό συμβάλλει στη σύναψη σχέσεων εμπιστοσύνης και οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα, ποιότητας, ασφάλειας και ικανοποίησης. Ο ρόλος του ασθενούς σε αυτή τη διαδικασία είναι σημαντικός και πολύ σημαντική επίσης είναι η ενεργός συμμετοχή του στη διαδικασία λήψης απόφασης για το θεραπευτικό του πλάνο. Για το λόγο αυτό καλό θα ήταν ο ασθενής να προσέρχεται προετοιμασμένος στο ιατρικό ραντεβού.

Στη συνέχεια μπορείτε να βρείτε κάποιες ερωτήσεις που μπορεί να κάνετε στο γιατρό σας, ανάλογα με το πρόβλημα που σας απασχολεί:

Ερωτήσεις για τα προβλήματα υγείας

  • Ποιο είναι το όνομα της ασθένειας;
  • Πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση;
  • Τι προκάλεσε το συγκεκριμένο πρόβλημα;
  • Υπάρχει κίνδυνος να το μεταδώσω; Είναι μολυσματική η ασθένεια;
  • Απαιτείται κάποια θεραπεία; Αν ναι ποια;
  • Τι μπορώ να κάνω ώστε να βελτιώσω την κατάσταση;
  • Πόσο καιρό θα διαρκέσει η θεραπεία;
  • Υπάρχουν ομάδες υποστήριξης ασθενών με αντίστοιχο πρόβλημα, που μπορώ να επικοινωνήσω μαζί τους;

Ερωτήσεις για τα συμπτώματα ή τη διάγνωση

  • Τι θεωρείτε ότι προκαλεί το πρόβλημά μου;
  • Σε ποιες διαγνωστικές εξετάσεις πρέπει να υποβληθώ για να διαγνωστεί το πρόβλημά μου;
  • Πόσο αποτελεσματικά μπορούν αυτές οι διαγνωστικές εξετάσεις να διαγνώσουν το πρόβλημά μου;
  • Πόσο ασφαλής είναι;
  • Πότε θα γνωρίζω τα αποτελέσματα των εξετάσεών μου;
  • Υπάρχει ενδεχόμενο να χρειαστώ και άλλες διαγνωστικές εξετάσεις;
  • Ποια είναι η πιθανή εξέλιξη της κατάστασής μου;
  • Πόσο θα επηρεάσει την προσωπική και την επαγγελματική μου ζωή η ασθένεια;
  • Ποια είναι η βραχυπρόθεσμη και ποια η μακροπρόθεσμη πρόγνωση για την ασθένεια ή την κατάστασή μου;
  • Ποια συμπτώματα πρέπει να παρακολουθώ;
  • Αν χειροτερεύσουν τα συμπτώματά μου τι μπορώ να κάνω από μόνος μου, ώστε να διαχειριστώ ποιό αποτελεσματικά την κατάσταση;
  • Πρέπει να λάβω μέτρα προστασίας για να αποφύγω τη μόλυνση άλλων;
  • Γνωρίζετε όλα τα φάρμακα τα οποία λαμβάνω; Υπάρχει περίπτωση να αλληλεπιδρούν με τα φάρμακα που μου συνταγογραφείτε;

Eρωτήσεις για τις διαγνωστικές εξετάσεις

  • Για ποιο λόγο γίνεται η διαγνωστική εξέταση;
  • Ποια διαδικασία ακολουθείται για τη διαγνωστική εξέταση;
  • Ποια είναι τα οφέλη που θα προκύψουν από τη διαγνωστική εξέταση;
  • Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται;
  • Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που μπορούν να προκύψουν από τη διαγνωστική εξέταση;
  • Υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές;
  • Πόσο ακριβή και σαφή είναι τα αποτελέσματα τα οποία θα προκύψουν από τη διαγνωστική εξέταση;
  • Τι θα σημαίνει ένα θετικό αποτέλεσμα;
  • Τι θα σημαίνει ένα αρνητικό αποτέλεσμα;
  • Υπάρχει η πιθανότητα, ώστε να χρειαστώ και κάποιες άλλες διαγνωστικές εξετάσεις για τη διερεύνηση του προβλήματος;
  • Χρειάζεται κάποια προετοιμασία για την εξέταση;
  • Πόσο σύντομα θα πρέπει να κάνω την εξέταση;
  • Σε πόσο καιρό θα πάρω τα αποτελέσματα από την εξέταση;
  • Πόσο θα κοστίσει o διαγνωστικός έλεγχος;
  • Καλύπτεται το κόστος από το ασφαλιστικό μου ταμείο, αν ναι τι συμμετοχή θα πρέπει να πληρώσω;

Συγγραφέας: Δρ. Έφη Σίμου

Ο Ασθενής στο Επίκεντρο: Έχεις λόγο

Ο Ασθενής στο Επίκεντρο: Έχεις λόγο

 

Όταν οι ασθενείς συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων:

  1. Μαθαίνουν περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την υγεία τους και κατανοούν καλύτερα τη φύση των συμπτωμάτων τους.

  2. Αναγνωρίζουν ότι πρέπει να ληφθεί από κοινού η απόφαση και ότι θα πρέπει να ενημερώνονται αναλυτικά σχετικά με τις επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους.

  3. Κατανοούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφορετικών επιλογών.

  4. Προετοιμάζονται καλύτερα, ώστε να συμμετάσχουν ενεργά στη συζήτηση με τον γιατρό.

  5. Συνεργάζονται πιο αποτελεσματικά με τον γιατρό τους.

  6. Είναι πιο πιθανόν να ακολουθήσουν τις αποφάσεις που έλαβαν.

Είναι σημαντικό πριν την λήψη της απόφασης να σκεφτούν:

  1. Πραγματικά χρειάζομαι αυτήν την εξέταση, αυτήν την επέμβαση ή αυτήν τη θεραπεία;

  2. Ποια είναι τα μειονεκτήματα ή οι παρενέργειες;

  3. Ποιες είναι οι πιο ασφαλείς επιλογές;

  4. Τι θα συμβεί αν δεν κάνω τίποτα και τα αφήσω στη τύχη;

Οι ασθενείς πρέπει να κατανοήσουν τους κινδύνους και τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις, για την καθορισμένη φροντίδα ή θεραπεία, ώστε να μπορούν να λαμβάνουν συνειδητές αποφάσεις για την υγεία τους.

Ο Ασθενής στο Επίκεντρο: Πως να προετοιμαστώ πριν δω το γιατρό

Ο Ασθενής στο Επίκεντρο: Πως να προετοιμαστώ πριν δω το γιατρό

 

Κατά τη διάρκεια της ιατρικής επίσκεψης και με σκοπό να συμμετάσχουν πιο ενεργά στη διαδικασία, οι ασθενείς θα πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι πριν από την επίσκεψη στον γιατρό.

Γι’ αυτόν το λόγο είναι χρήσιμο να:

  1. Διατηρήσουν ένα ημερολόγιο που θα περιγράφει τα συμπτώματα τους.

  2. Κρατήσουν σημειώσεις, για όλα όσα θέλουν να ρωτήσουν το γιατρό τους.

  3. Ενημερώσουν το γιατρό τους, για τα φάρμακα που λαμβάνουν ήδη.

  4. Έχουν μαζί τους ένα συνοδό, στην περίπτωση που νομίζουν ότι θα χρειαστούν υποστήριξη.

  5. Κρατήσουν σημειώσεις, για όσα λέγονται, αν νομίζουν ότι μπορεί να τα ξεχάσουν.

  6. Είναι ειλικρινείς αναφορικά με τα συμπτώματα ή την ασθένειά τους.

  7. Να μην υπερβάλλουν ή να μην υποτιμούν στη περιγραφή των συμπτωμάτων τους.

  8. Μην αισθάνονται αμηχανία, όταν αναφέρουν τα συμπτώματα στον γιατρό τους.

  9. Αναφέρουν στον γιατρό τους όλες τις ενέργειες που έκαναν μέχρι σήμερα, ώστε να ανακουφιστούν από τα συμπτώματα, ακόμα κι αν έχουν χρησιμοποιήσει μη συνταγογραφούμενα φάρμακα ή εναλλακτικές θεραπείες.

  10. Ενημερώσουν τον γιατρό τους, για τις προσδοκίες τους από την επίσκεψη.

  11. Είναι διεκδικητικοί, λέγοντας στον γιατρό τους τι αναμένουν από την ιατρική επίσκεψη.

  12. Ζητούν διευκρινήσεις, αν δεν καταλαβαίνουν όλα όσα τους λέει ο γιατρός τους.

  13. Συζητήσουν την ψυχολογική επιβάρυνση, τα αρνητικά συναισθήματα και το άγχος που τους προκαλεί η ασθένειά τους.

  14. Ρωτούν για τα οφέλη, τις παρενέργειες και τις εναλλακτικές επιλογές που υπάρχουν στη διάθεσή τους.

  15. Είναι ρεαλιστικοί. Δεν θα πρέπει να περιμένουν θαύματα.

  16. Είναι ευγενικοί. Μπορεί να περιμένουν και άλλοι ασθενείς με σοβαρά προβλήματα υγείας να δουν τον γιατρό τους.

  17. Μη φεύγουν από την ιατρική επίσκεψη με αμφιβολίες. Προσπαθήστε να μην έρθετε σε θέση να πείτε “μακάρι να το είχα ρωτήσει αυτό”. Αν δεν σας αρέσει κάτι στο πλάνο θεραπείας, θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας και να αναζητήσετε μαζί εναλλακτικές λύσεις.

 Αποσπάσματα από το βιβλίο της Έφης Σίμου: Αποφασίζουμε Μαζί: Η Συμμετοχή των Ασθενών στη Λήψη Αποφάσεων για την Υγεία. 

Ο Ασθενής στο Επίκεντρο: Μετά την Επίσκεψη

Ο Ασθενής στο Επίκεντρο: Μετά την Επίσκεψη

 

Μετά την ιατρική επίσκεψη και αφού έχει συμφωνηθεί το πλάνο θεραπείας οι ασθενείς θα πρέπει να:

  1. Ακολουθήσουν το πλάνο θεραπείας που συμφωνήσαν με τον γιατρό τους και να μη διακόπτουν ή παίρνουν τη θεραπεία με άλλο τρόπο από αυτόν που συμφωνήθηκε.

  2. Ενημερώσουν τον γιατρό τους αναφορικά με την πορεία της θεραπείας.

  3. Ενημερώσουν τον γιατρό τους για τυχόν παρενέργειες από τη θεραπεία.

  4. Συλλέξουν επιπρόσθετες πληροφορίες από άλλες αξιόπιστες πηγές ή από συλλόγους ασθενών.

  5. Αναζητήσουν άλλον γιατρό αν δεν είναι ευχαριστημένοι με την εξέλιξη της υγείας τους.

  6. Αναζητήσουν άλλον γιατρό αν ο γιατρός είναι αγενής, δεν τους συμπεριφέρεται με σεβασμό και ανθρωπισμό και αισθάνονται ότι δεν μπορούν να τον εμπιστευτούν.

Αποσπάσματα από το βιβλίο της Έφης Σίμου: Αποφασίζουμε Μαζί: Η Συμμετοχή των Ασθενών στη Λήψη Αποφάσεων για την Υγεία.

Επικοινωνία Γιατρού- Ασθενούς: Οι Λέξεις έχουν Δύναμη

Επικοινωνία Γιατρού- Ασθενούς: Οι Λέξεις έχουν Δύναμη


Κάθε ασθενής, ειδικά τη στιγμή της οξείας φάση της ασθένειας, βιώνει πληροφοριακή πείνα, αναφορικά με την ασθένεια, τις αιτίες που την προκάλεσαν, τα συμπτώματα, τις επιπλοκές και κυρίως την έκβασή της.

Από τη στιγμή της λήψης του ιατρικού ιστορικού, μέχρι τη στιγμή της ανακοίνωσης της διάγνωσης και της παροχής πληροφόρησης για τη χορήγηση του κατάλληλου θεραπευτικού σχήματος, η σχέση μεταξύ γιατρού και ασθενούς βασίζεται στην αποτελεσματική επικοινωνία.

Οι γιατροί θα πρέπει να αναγνωρίζουν ότι η διαπροσωπική επικοινωνία είναι πολλά περισσότερα από την απλή συνομιλία ή τη χορήγηση μιας ιατρικής συνταγής και θα πρέπει να είναι σίγουροι ότι το μήνυμα που μεταδίδουν προσλαμβάνεται και γίνεται αντιληπτό κατάλληλα από τους άλλους.

Η αλληλεπίδραση γιατρού-ασθενούς είναι μία σύνθετη διαδικασία και προβλήματα στην επικοινωνία τους αποτελούν μία πιθανή παγίδα, ιδίως όσον αφορά την κατανόηση των ασθενών, για την πρόγνωση της ασθένειας, το σκοπό της ιατρικής περίθαλψης, τη συμμόρφωση με τη θεραπεία και τις γενικότερες προσδοκίες από τις θεραπευτικές παρεμβάσεις, παράγοντες οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν τις επιλογές των ασθενών αναφορικά με τη θεραπεία, καθώς και τoν κύκλο ζωής της θεραπευτικής προσέγγισης.

Η καλή επικοινωνία επιτρέπει στους ασθενείς να δουν τους εαυτούς τους ως πλήρη και εξίσου σημαντικό συμμετέχοντα στη θεραπευτική διαδικασία.

Επιπλέον, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε μία συγκλονιστική αλήθεια: από τη στιγμή που ο ασθενής φεύγει από το γραφείο του γιατρού ή το νοσοκομείο, είναι στο σπίτι του μόνος ή με την οικογένειά του, η οποία επίσης τις περισσότερες φορές στερείται εξειδικευμένων γνώσεων.

Θα πρέπει, λοιπόν, οι ασθενείς να ενθαρρύνονται να κάνουν ερωτήσεις, ώστε όταν μείνουν μακριά από τις υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης να μπορούν να διαχειριστούν μόνοι τους και αποτελεσματικά την ασθένεια.

Κάποιοι ασθενείς μπορεί να έχουν πληροφόρηση από άλλες πηγές και αυτό μπορεί να επιτείνει την ανησυχία τους, αλλά και να επηρεάσει την έκβαση της νόσου λόγω ελλιπούς συμμόρφωσης στις ιατρικές οδηγίες και τα θεραπευτικά σχήματα.

Είναι σημαντικό να ενθαρρύνεται ο διάλογος και να αντιμετωπίζονται οι απορίες με ειλικρίνεια και πληρότητα.

Παρότι είναι δύσκολο να κρατήσει κανείς την ισορροπία μεταξύ του να είναι πολύ συναισθηματικός ή πολύ αυστηρός με τον ασθενή – παρά τον κίνδυνο που μπορεί να ενέχει η ανάπτυξη οικειότητας και συμπάθειας στο πλαίσιο μιας επαγγελματικής σχέσης- η ειλικρινής επικοινωνία και η σωστή πληροφόρηση είναι απαραίτητες όχι μόνο για την αποφυγή ιατρικών λαθών και την καλύτερη διαχείριση της νόσου, αλλά κυρίως για τη συναισθηματική ασφάλεια και ψυχική υγεία του ασθενούς.

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι είναι διαφορετικό να μιλάμε από το να επικοινωνούμε.

Οι γιατροί θα πρέπει να ακούν περισσότερο, να διακόπτουν λιγότερο, να καθοδηγούν τη συζήτηση και, κυρίως, να εξηγούν περισσότερα στους ασθενείς τους. Θα πρέπει να παροτρύνουν τους ασθενείς τους να περιγράψουν όσο το δυνατόν καλύτερα τα συμπτώματα της ασθένειας και να δίνουν τις πληρέστερες απαντήσεις που θα καθησυχάσουν την αγωνία και την αβεβαιότητα της ασθένειας.

Θα πρέπει επίσης να ελέγχουν, αν όλα όσα είπαν έγιναν αντιληπτά από τους ασθενείς και ο καλύτερος τρόπος να το κάνουν αυτό είναι να ζητήσουν από τους ασθενείς να περιγράψουν μόνοι τους, με δικά τους λόγια, τι έχουν καταλάβει.

Ένας καλά ενημερωμένος ασθενής είναι καλύτερος ασθενής, υπό το πρίσμα ότι ασθενείς που έχουν εκπαιδευτεί να κάνουν τις σωστές ερωτήσεις και να συμμετέχουν στη λήψη της κλινικής απόφασης έχουν καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα και καλύτερη ποιότητα ζωής.

Αποσπάσματα από το βιβλίο της Έφης Σίμου: Επικοινωνία Γιατρού- Ασθενούς: Ένας Πρακτικός Οδηγός Δεξιοτήτων Επικοινωνίας.